Voor iedereen een stralend 2023!

Het jaar 2022 begon nog in een lockdown maar al snel mocht ik weer met de koren op 1,5 meter repeteren. Dat klinkt als ver weg maar dat voelde toen als een bevrijding! Zou het nu qua werk dan dan eindelijk weer richting’ normaal’ gaan in 2022? Mijn mannenkoren lieten de kans om te repeteren niet aan zich voorbij gaan en huurden ruimtes waar ze op afstand konden repeteren. Dit betekende dat ik februari weer redelijk ‘normaal’ aan het werk was. In maart kwam ook al snel het nieuws dat we ook zonder de anderhalve meter aan de slag konden, dus ook de Matthäus-Passionen gingen weer door voor het Stadsjongenskoor Oldenzaal. Dat was spannend na zo’n lange tijd, maar wat ging het geweldig!

Voor Boys, keep on singing! begon ook het vertrouwen te groeien en we konden in juni eindelijk het Jongenskorenfestival organiseren. Tijd voor een nieuw begin! Afgelopen zomer ging ik naar Vilnius naar het festival Europa Cantat Junior en deed weer veel inspiratie op voor het nieuwe schooljaar. Dat was ook weer  geweldig!

Na de zomervakantie kwamen alle koren weer in hun element. Zowel het Tiels Mannenkoor als het Koninklijk Zutphens Mannenkoor hadden een jubileum in te halen. Jong Vocaal Twente maakte een doorstart en ook het Stadsjongenskoor had heel wat stemtesten in te halen om weer aan ledenwerving te doen. Daarnaast begon ik het Elster Mannenkoor beter te leren kennen waar ik sinds januari ook dirigent van was.

Al deze koren hadden de afgelopen maand ook nog eens kerstconcerten. Acht op een rij, met voor mij als grande finale met een fikse verkoudheid de kerstdagen in.  Wat een jaar was 2022!

ZINGmagazine 107

ZINGmagazine 107 ligt op de mat! Met een mooi verhaal over Europa Cantat Junior dat in 2023 van 5 tot 13 juli gaat plaatsvinden in Gent. Ik heb de eer om in het Artistic Committee te zitten en zal daar dan ook zeker aanwezig zijn! Maar ook met het Afscheid van De Dijk, Deke Sharon en een nieuwe rubriek over Zang & Educatie geschreven door collega Esther Wouters.

Europa Cantat Junior Vilnius (6)

Naast dat je met je koor mee kunt doen aan een van de ateliers van de Europa Cntat Junior is het voor koordirigenten mogelijk om mee te doen aan de Studytour. In Vilnius gingen we onder leiding van Jan Schumacher en Marleen Annemans in twee groepen naar verschillende repetities van de ateliers, volgden we lezingen, presentaties en workshops. Maar vooral hadden we tot in de kleine uurtjes heel veel lol met elkaar en inspirerende gesprekken. Ik heb veel nieuwe collega’s leren kennen, uiteraard uit Litouwen, maar ook uit de VS, Australië, Spanje, Estland, Turkije, Duitsland, en natuurlijk België. Het is ontzettend inspirerend om met elkaar over het vak van kinder- en jeugdkoor dirigent te praten.

Gisteravond was alweer het slotconcert. Met presentaties van de ateliers van Christian Ronsfeld, Valerija Skapiene, Maud Hamon-Loisance en Basilio Astulez. En natuurlijk de Open Singing onder leiding van Tom Johnson en Martynas Vilpisauskas. Hoe bijzonder om met al deze dirigenten kennis te maken en een kijkje in de keuken te nemen.

Maar wat een enthousiasme van de kinderen en jongelui… Na zeven dagen intensieve repetitieochtenden, workshops en concerten je op deze manier presenteren en dan nóg niet uitgezongen zijn. Geweldig!

Europa Cantat Junior Vilnius (5)

Gisteren wederom het voorrecht gehad een fantastische repetitie mee te maken van een van de alteliers hier. Dit keer was het die van Basilio Astulez uit Spanje. Een hele speciale kinder- en jeugdkoordirigent en als je ooit de gelegenheid hebt een kijkje bij een van zijn repetities nemen dan moet je het doen!  Hij staat bekend om het werken met beweging met koren. Gisteren waren we getuige van zo’n  repetitie met veel aandacht choreografie en beweging. Bij het instuderen gaat hij uiterst effectief te werk, iedere stap die hij maakt is goed doordacht. Hij is veeleisend, maar blijft aardig, geduldig en heeft humor. De jongelui hangen aan zijn lippen en er wordt opvallend weinig gesproken. Simpel, omdat er geen tijd is! Dat levert vast een bijzonder resultaat op tijdens het slotconcert morgen!

Gisteravond was er alweer het laatste Choir-to-Choir Concert met het ‘Kivi’ Choir uit Vilnius en Jeugdkoor ‘Cantamico’ uit Grimbergen (B). Het’ Kivi’ kinderkoor was echt een heel om naar te luisteren en ze gaven een hele leuke show.  Zingen en daarbij bewegen of werken met koorregie staat in litouwen nog in de kinderschoenen dus petje af voor dit koor! Het Jeugdkoor Cantamico is dat al veel meer gewend en de zangers lieten het publiek allerlei mooie opstellingen zien waarin ze de verschillende liederen zongen. Heel smaakvol gedaan!

Europa Cantat Junior Vilnius (4)

Gisteren een hele inspirerende repetitiesessie meegemaakt met dirigent Elisenda Carrasco uit Catalonië. Zij had de leiding over het atelier voor de jongste kinderen vanaf 8 jaar. In vier dagen studeerde ze met de kinderen 5 nieuwe liederen in die tijdens het concert van gisteravond ter gehore werden gebracht.

De repetitie was weergaloos goed opgebouwd. Werkelijk alles wat ze doet met de kinderen ademt muziek. Haar instructies zijn allemaal muzikaal en  ze gebruikt fantastische voorbeelden om de kinderen duidelijk te maken met welk gevoel ze een passage moeten zingen. Ze is duidelijk en to the point maar alles met een hele grote glimlach en een groot pedagogisch didactisch vermogen. Ze heeft een enorm charisma en neemt de kinderen meteen mee naar een andere wereld waarin alles een en al muziek en emotie is.

Daarnaast kwamen uit haar tas allerlei voorwerpen om de kinderen duidelijk te maken hoe ze zangtechnisch dingen konden verbeteren. Verschillende maten gekleurde balletjes om te laten zien hoe je ruimte maakt in je mond, penselen en kwasten voor de articulatie en gekleurde linten om muzikale lijnen zichtbaar te maken.

Maar vooral was het ook erg mooi om te zien was hoe ze de kinderen mede verantwoordelijk maakte voor het klinkende resultaat. Ze gaf verschillende kinderen de leiding, liet ze kritisch luisteren, gaf ze een solo, een instrumentje of een andere taak. Haar voorbereiding op het concert gisteravond was zo weergaloos goed dat werkelijk ieder kind met een grote glimlach en zelfverzekerd het podium op kwam!

Het was zo’n sessie waarvan ik denkt, okay alleen dit was mijn hele reis naar Vilnius waard. Ik kom met zoveel inzichten thuis en kan weer een jaar vooruit!

Europa Cantat Junior Vilnius (3)

Gisteren naar een erg leuke workshop geweest die niet voor ons dirigenten/docenten bedoeld was, maar voor de jongelui. De titel maakte me nieuwsgierig: How to make a TikTok Opera. Want… hoe dan?

De workshop werd gegeven door een jonge zangstudent (Lorijana Laurinskaite) die het werkelijk briljant deed! Ga maar eens voor een grote groep van 13-15 jarigen staan en weet je grootste passie over te brengen: opera! Zij deed het. Met een aantal simpele tools wist ze het een en ander uit te leggen. Welke elementen heeft een opera nodig: muziek, drama en een verhaal. Het ging over de personages, karakters en welke emoties. Via allerlei leuke speelse werkvormen nam ze de jongelui mee op weg naar de opdracht: maak samen met je groep een filmpje met muziek, drama en een verhaal waar ook een karakter en emotie in zit. Op z’n TikTok’s dus.

De filmpjes werden ter plekke naar de workshopleider gemaild en aan het eind met z’n allen bekeken. De creativiteit was geweldig en naast dat er iets opgestoken werd was er vooral heel erg veel plezier!

Europa Cantat Junior Vilnius (2)

Na het vrijwel online festival in Lubljana in 2021 is het festival Europa Cantat Junior in Vilnius het eerste festival sinds de coronacrisis waar ook daadwerkelijk koren uit het buitenland aan deelnemen. Van de 21 koren komen er helaas nog maar 4 uit het buitenland, maar het begin is er weer! Uiteindelijk zal de oorlog in Oekraïne zeker ook een rol hebben gespeeld om wel of niet deel te nemen in Vilnius. Het Clara Schumann Children’s and Youth Choir bestaat normaal uit 33 leden maar er stonden er gisteren maar 15 op het podium omdat ouders op het laatste moment het niet aandurfden hun kind mee te laten doen vanwege de oorlog in Oekraïne.

En dat terwijl Europa Cantat  is ontstaan in de jaren 50 van de vorige eeuw om de vrede tussen de Europese landen te bevorderen.  Op een jongerenevenement in Duitsland kwamen dirigenten uit verschillende Europese landen elkaar tegen. Ze waren bijna allemaal soldaat geweest tijdens  de Tweede Wereldoorlog.  Ze spraken met elkaar over wat de beste manier zou zijn om ervoor te zorgen dat hun jonge zangers niet meer betrokken zouden raken in  een oorlog. Ze creëerden een festival waarin koren niet alleen voor elkaar zongen, maar ook samen aan verschillende workshops deelnamen. De zangers sliepen in dezelfde accommodatie, aten samen en brachten ook hun vrije tijd samen door. Zo maakten ze vrienden voor het leven.

En zo onstonden ook de Choir-to-Choir concerten waarvan ik gisteren de eerste hoorde in de prachtige St Catherine’s Church. Het Clara Schumann Children’s and Youth Choir uit Berlijn gaf een concert samen met het Boys and Youth Choir ‘Azuoliukas‘ uit Vilius. Het was ontroerend om voor het eerst in al die jaren weer kinderen en jeugd uit verschillende landen op het podium te zien staan.

Europa Cantat Junior Vilnius (1)

Na een jaar hard werken is het fijn om zelf weer nieuwe inspiratie op te doen.  Dit jaar ga ik dat doen in Vilnius tijdens het festival Europa Cantat Junior. Tijdens dit festival komen kinder- en jeugdkoren uit heel Europa bij elkaar om workshops te volgen onder leiding van inspirerende koordirigenten. Aan het eind van het festival volgen openbare concerten als afsluiting. Natuurlijk is er ook iedere dag een Open Singing en zijn er Choir to Choir concerten. Als koordirigent neem ik zelf deel aan de Studytour met andere kinder- en jeugdkoordirigenten waarbij we de verschillende workshops zullen bezoeken en ervaringen gaan uitwisselen.

Voor  mij is deze week ook een stage want ik zit ik het Artistic Dit festival zal volgend zomer plaatsvinden van 5 tot en met 13 juli in Gent. Het programma is nagenoeg rond en zal binnenkort bekend worden. Deze week ga ik de kunst afkijken van mijn collega’s in Vilnius!

Europa Cantat tot slot

Wanneer je anderhalf jaar geen concerten hebt gehoord en dan ineens in een week bijna vijftien, dan ben je de organisatie van Europa Cantat intens dankbaar dat ze dit festival onder deze moeilijke omstandigheden mogelijk hebben gemaakt. Niet alleen het luisteren naar de concerten was een feest, maar ook het weerzien van vele bekenden uit de koorwereld, de gesprekken over het vak  en het plezier na afloop van de concerten. Natuurlijk misten we de honderden deelnemers die niet in Ljubljana waren en alle workshops, lezingen en de Open Singing  thuis via Europa Cantat TV moesten volgen, maar deze editie van Europa Cantat was een festival van hoop!

De afgelopen paar dagen nog een paar schitterende concerten gehoord waaronder die van het Stanislav Girls Choir onder leiding van Helena Fojkar Zupančič. Ik heb dit koor ook in 2017 gezien en gehoord tijdens het Word Symposium on Choral Singing in Barcelona en ze hadden toen ook al een wonderschone choreografie!  Ook eergisteren blonken ze weer uit op het podium. En dan te bedenken dat dit een schoolkoor is en ook deze meisjes hebben de afgelopen tijd alleen maar via Zoom gerepeteerd net als wij allemaal. Alleen de laatste week hebben ze live gewerkt om dit concert mogelijk te maken. Ik vond het ontroerend mooi.

Ook het EuroChoir gaf een schitterend concert. Tien dagen lang repeteerden ze hier in Ljubljana onder streng coronaprotocol. ‘Wat was ik blij om te horen dat de laatste testen allemaal negatief waren en het concert daadwerkelijk door kon gaan’ vertelde Sonja Greiner, Secretary General van de European Choral Association. Want alhoewel corona ver weg leek de afgelopen week, achter de schermen waren er wel degelijk veel zorgen en werd er veel uit voorzorg getest en nam iedereen zijn verantwoordelijkheid door zich aan de maatregelen te houden.

Europa Cantat Festival 2021 werd gisteren afgesloten met een spetterend concert van de Ringmasters, een steengoed barbershop kwartet uit Zweden. Ook zij traden voor het eerst in 16 maanden weer op voor publiek. De ontlading was ook voor deze doorgewinterde mannen groot en werd naderhand samen met alle medewerkers gevierd tot in de kleine uurtjes.

Europa Cantat TV en Perpetuum Jazzile

Alhoewel ik gisteravond bij een spetterend live concert van Perpetuum Jazzile was, heb ik ook een deel van het online festival gevolgd op Europa Cantat TVEr zijn reading sessions, discovery ateliers maar ook iedere dag een Open Singing onder leiding van Jan Schumacher. Morgen donderdag 22 juli om 10.15 uur is alweer de laatste sessie! Mis het niet!

Het concert van Perpetuum Jazzile was buiten op het Kongresni Trg Square.Naast dat het concert uitverkocht was voor het publiek dat op een stoel kon zitten stonden er buiten de hekken honderden mensen luisteren in het park of zaten op kleedjes met pizza en bier. Ook daar was het prima te horen en er stonden grote schermen zodat ook de mensen zonder kaartje mee konden genieten. Erg  sympathiek!

 

Gisteren was ik ook getuige van de digitale wereldpremière van HAN. een stuk gecomponeerd door Frieda Gustavs, een jonge componist, woonachtig in Amsterdam. Het stuk werd uitgevoerd door het Nederlands Studenten Kamerkoor en de Utrechtse Studenten Cantorij onder leiding van Fokko Oldenhuis. Het stuk zou zijn première beleven tijd Europa Cantat 2021 hier in Ljubljana maar helaas kon dat niet live doorgaan. Het stuk zal in 2022 te horen zijn tijdens het festival LeadingVoices in Utrecht. Je kunt het stuk bekijken op de site van Leading Voices.  Ik bekeek de digitale première op een terras met uitzicht op de Tromostovje brug in Ljubljana. Een fantastisch uitzicht met mooie muziek. Wat een prachtig stuk!

 

Daarna zag ik een interessante lezing op Europa Cantat TV van Joakim Olsson Kruse (SE) over waarom we zo weinig jongens zien in de kinderkoren: The lost boys of singing. Interessant omdat ik me met Boys, keep on singing! inzet om meer jongens en mannen aan het zingen te krijgen. Joakim en ik constateren allebei hetzelfde, hij in Zweden en ik in Nederland. Steeds minder jongens zingen en daarmee op den duur ook steeds minder mannen. Wij allebei zien dat terug in heel Europa en misschien wel over de hele wereld. Binnenkort nemen we met elkaar contact op om te kijken hoe we kunnen samenwerken.

Vandaag nog naar drie concerten…  Geen straf!