De Britse componist Benjamin Britten(1913-1975) studeerde piano en compositie o.a. aan het Royal College of Music in Londen. Zijn vijftien opera’s, liederencycli en koorwerken vormen het belangrijkste deel van zijn oeuvre. Hoewel hij niet direct een vernieuwer is kunnen we zijn werk wel eigentijds te noemen. Britten was zeer geliefd en gewaardeerd bij zijn collegae componisten. Benjamin Britten overleed in 1976 te Aldeburgh. Hij wordt als de belangrijkste Britse componist sinds Purcell beschouwd.
Britten schreef de Saint Nicolas Cantate in 1948 voorde viering van het honderdjarige bestaan van Lancing College, Sussex. Deze school had St. Nicolaas als patroonheilige vandaar dat een van de commissieleden destijds Britten voorstelde een “Ahymn to Saint Nicolas.” te schrijven. Benjamin Britten keek altijd met verlangen en plezier terug naar zijn kindertijd. “Tell me about Saint Nicolas,” said Ben. So I told him the legends. Almost immediately he saw it as a series of episodes. “It will have to be a cantata, I think.” Een sketch van de compositie was er binnen drie weken en Britten “was enjoying it hugely.” Hij schreef het werk met de speciale intentie dat het uitgevoerd zou worden door amateurs. Voor hem was het een uitdaging om schoonheid te scheppen met simpele middelen en hij zag de St. Nicolas ook als een diepgaand statement.’Britten schrijft: I want to write for people. . . . There is something very fresh and unrestrained in the quality of the music produced by amateurs. What annoys me more is the ineptitude of some professionals who don’t know their stuff I have no patience with that.
St. Nicolaas is niet alleen de heilige van zeelieden,scholieren en kinderen maar ook de patroon van Rusland, Griekenland, Sicilië en Lorraine. De meeste informatie die we over hem hebben is gebaseerd op mondelinge overlevering . Historici zijn het er over eens dat hij is geboren ineen gefortuneerde familie ergens aan het einde van de 3de eeuw. De verhalen gaan dat hij zelfs als kind al wonderen kon verrichten, vastte en zijn bezittingen aan de arme mensen gaf.
De Saint Nicolas Cantate van Britten is een dramatische cantate in negen scénes over het leven van St. Nicolaas: zijn geloof, zijn wonderen en zijn nalatenschap. De cantate presenteert legendarische gebeurtenissen uit het leven van St Nicolaas. De partij van Nicolas wordt gezongen door een solo tenor. Het koor transformeert zichzelf in verschillende contrasterende karakters gedurende het drama. Het vertelt de avonturen van St. Nicolaas met de overtuiging van ooggetuigen en bindt het verhaal samen met gebeden en lofzangen. De jeugdige speelsheid in contrast met serieuze diepgang maakt de Saint Nicolas Cantata tot een uniek werk. Het serieuze gedeelte is primair toegewezen aan de tenor solist. De menselijkheid en visie van Nicolaas komen daar gepassioneerd tot uitdrukking. Zo treurt hij om de corruptie van mensen en accepteert hij op het laatst zijn eigen dood.
Dit is niet de commerciële Nicolaas zoals wij hem tegenwoordig kennen maar laat zijn kwetsbare kant zien waarmee hij het beste met de mensen voor heeft. Een nieuwe en belangrijk element in de cantate is de inzet van het publiek c.q. gemeentezang als muzikale actie. De melodieën waren in die tijd bekend bij het publiek dat opgeleid was op English public schools. Het zingen van deze gezangen op school was iets dat dagelijks gebeurde. Benjamin Britten wist dat het zingen van deze gezangen het publiek deed denken aan de tijd dat ze zelf kind waren. Tegelijkertijd kan het publiek mee doen, in plaats van passief luisteren wat voor veel mensen als zeer verrassend wordt ervaren. Het is een opmerkelijke verzameling van niet alledaagse muzikale elementen die een grote plek innemen als we naar het werk luisteren. Het is de nederigheid van een groot componist die serieuze muziek schrijft binnen de mogelijkheden van gewone mensen. Dit verklaart waarom het stuk nu nog steeds zeer populair is.
Wordt vervolgd!!
