Auteur: admin

Al tijdens de generale repetitie van gistermiddag werd duidelijk dat het een bijzondere avond ging worden. De 251 deelnemers van de workshop Budavári Te Deum stonden opgesteld op de trappen van het priesterkoor van de kathedraal van Pécs. Daarvoor het grote orkest en de solisten. Het geheel werd geleid door de 80 jarige Aurél Tillai. 

Daarna moesten de 251 zangers plaats maken voor de 188 deelnemers van de workshop Psalmus Hungaricus, ook van Zoltán Kodály onder leiding van János Czifra. Dit is een ontzettend goede dirigent, heel duidelijk en expressief. 

Gisteren was het een nationale feestdag in Hongarije. Overal waren leuke kraampjes met lekkernijen en leuke kunstige dingen. Erg gezellig!

Gisterochtend nog even een uurtje bij de repetitie van het mannenkoor gezeten. Aan deze workshop doen mannen uit Finland, Hongarije, Servië en Kroatië mee. Ik zit naast een goed zingende Kroaat uit Split. De dirigent Vlado Sunko heeft nu wat meer vaart in de repetitie dan in het begin van de week. Het blijft lastig voor een dirigent in zo'n volle collegezaal. Niet iedereen ziet hem goed en dan is het erg moeilijk om de boel gelijk te krijgen. Ze repeteren een Kroatisch lied over wijn. Het is een mooie taal om in te zingen. Maar de dirigent praat erg zacht en de Hongaren verstaan het Kroatisch niet. Bij instructies is er dus meteen ook veel onduidelijkheid en dat haalt de vaart ook uit de repetitie.

 

Tweede deel van de repetitie was onder leiding van de Hongaarse dr Támas Lakner. Zo rustig als de vorige dirigent is in zijn aanpak zo druk is deze dirigent. Hij praat ook veel harder maar nu verstaan de Kroaten het Hongaars niet. Ze doen Pannoninii Carmen van Vajda János. Het is een moeilijk stuk dat vanavond de wereldpremière gaat beleven op dit festival. Er werd heel erg hard gewerkt, de stress was duidelijk voelbaar…

Open Singing with Robert Sund

Ook bij de workshop The World of Béla Bartók voor vrouwenkoor geweest onder leiding van Attila Kertész. Aan deze workshop doen koren mee uit Hongarije, België en losse deelnemers uit Denemarken, Spanje en Nederland. Er wordt erg weinig gepraat tijdens deze repetitie en erg intensief gerepeteerd. Dirigent is erg gedecideerd en meiden en dames zijn erg gedisciplineerd. Hij dwingt een hele serieuze sfeer af waarin heel erg hard gewerkt wordt.

Tijdens de pauze even met de enige twee Nederlandse deelnemers die aan dit fantastisch festival meedoen gepraat. De ene dame komt uit Rotterdam en de andere uit Amsterdam. Ze gaan vaker naar Europa Cantat Singing Weeks, dus ze zijn wel wat gewend. Maar natuurlijk hebben zij net als alle andere niet Hongaarse deelnemers heel veel moeite met de tekst. Niet alle Hongaarse dirigenten gaan daar makkelijk mee om tijdens dit festival. Bij iedere workshop is een tolk aanwezig maar niet alle dirigenten maken daar goed gebruik van, of de tolk zelf is wat onhandig. Het is voor koorleden vooral erg handig om te weten waar je moet beginnen in de partituur. De muzikale uitleg is universeel, die versta je zelfs in het Hongaars. De dirigent van de Bártok workshop hield er in het begin van de week zelfs helemaal geen rekening mee dat er ook koorleden waren die geen Hongaars konden verstaan. Hij nam meteen hele hoge tempi en schonk geen aandacht aan de tekst voor niet Hongaren. Zijn eigen meisjeskoor zingt ook in deze workshop dus hij wil snel doorwerken. De Nederlandse dames voelden zich dus behoorlijk verloren. Gelukkig werd er op een geven moment wel extra tijd uitgetrokken voor de buitenlanders om de tekst door te nemen, maar dan nog is het erg moeilijk. De muziek van Bártok is geweldig en het vrouwenkoor heeft een prachtige klank. Dat gaat een mooi concert worden!

De deelnemende koren geven ook zelf concerten. Gistermiddag avond naar een concert van vier koren geweest. Als eerste zong het Tapei Hua-Shin Children's Choir uit Taiwan. De kinderen zongen heerlijke ongecompliceerde muziek en hadden bovendien een hele leuke regie. Ze kregen dan ook een daverend applaus.

 

Het vocaal ensemble Amicus Énekegüttes uit Szolnok, Hongarije zong een aantal standaardwerken die in Nederland ook veel op het programma staan zoals Il est bel et bon en Je ne l 'ose dire. Maar deze liederen werden in het Hongaars gezongen en dat is erg raar om te horen.

Het meisjeskoor Pro Musica Kamarakórus uit Dorog Hongarije had een hele mooie manier van opkomen.  Ze kwamen van achter uit de zaal lopend en zingend op en ondertussen gaf de dirigente alle meisjes even een kneepje in de arm. De meisjes zingen alles uit het hoofd en zijn met z'n tienen. Er werd heel erg muzikaal gezongen en ze hadden hier en daar een leuke choreografie bij de liederen.

Dirigent Igor van het Ljublljana Waldorf School Parents en Teachers Choir uit Slovenie heb ik een paar dagen geleden ontmoet en ik hem toen beloofd naar zijn concert te komen, Hij is muziekleraar aan deze Waldorf School (Vrije School) en waarschuwde me dat het een "gewoon koor" was. Maar ik hou juist van "gewone koren"! Het was erg leuk om ook iets anders dan Hongaars te horen. Dit "gewone koor" viert dit jaar haar 10 jarig bestaan en  heeft dezelfde intonatie problemen als  ieder "gewoon koor" in Nederland. Maar er werd mooie muziek gemaakt en men heeft plezier! En wat een verbluffend mooie solist hadden ze! Later ben ik met dit koor even wat wezen drinken. Solist Milan is chemicus en zingt naast zijn werk in vier koren. Dat soort zangers vind je ook overal.

De Zweedse dirigent Robert Sund is geweldig! Gisteren tijdens de Open Singing studeerde hij binnen vijf minuten met 2000 mensen uit het hoofd een vierstemmig stuk in. Hij had er ook nog een kleine choreografie bij bedacht en zo kreeg hij de hele meute die er iedere avond toch een beetjes stijfjes bij zit ook nog aan het bewegen. Een super sfeer!

Iedere avond na het Open Singing kun je mee doen met het volksdansen in het park. Gisteravond mee gedaan met de workshop Kroatisch-Hongaarse dansen. Heel erg leuk om te doen. Je begint steeds met eenvoudige basispasjes die al snel uitgebouwd worden met allerlei ingewikkelde hupjes enz Ik heb me helemaal in het zweet gedanst. Het is ook geweldig om de mannen hier te zien dansen! Zij hebben wat dat betreft toch een veel betere coördinatie dan de Nederlandse mannen. Vier passen naar links, een naar rechts, dan huppelen naar voren en ondertussen iets ingewikkelds doen met je voeten. Op een gegeven moment als je de pasjes echt door hebt en je mee kunt gaan in de flow is het echt heerlijk!

Na het dansen even "wat" wezen drinken met Zoë. Zij is ook een van de internationale vrijwilligers en heeft al op meerdere festivals gewerkt. Ze is oorspronkelijk Belgische, dus ze spreekt een aardig woordje Vlaams. Ze woont al jaren in Perpignan dus ze spreekt ook vloeiend Frans. Van oorsprong is ze lerares Spaans, dus dat gaat haar ook erg goed af. Onderling praten we een mix van Nederlands en Engels. "Wat" drinken in Pécs is wijn en alle wijnen hier zijn even heerlijk. Samen met Zoë geprobeerd de zin: "Een droge witte wijn, alstublieft" te leren maar helaas lukt het me nog steeds niet. Maar door de wil om het te leren kwamen we wel in contact met een koor uit Budapest. We zaten samen aan een tafel en vroegen steeds naar die ene zin als we weer wat wijn wilden bestellen en zo ontstond een leuk contact. We hebben elkaar veel liederen voorgezongen. Natuurlijk veel Hongaarse, maar ik heb ook wat Nederlandse en Zoë Frans en Spaanse liederen gezongen. Maar er blijken ook veel liederen te zijn die in alle talen worden gezongen. Met name veel canons. Heel erg leuk. Het was een heerlijke avond!

Gisteren ook even een kijkje genomen bij de workshop van de Zweedse grootheid Robert Sund.: Sing and sweet. Hier doen koren aan mee uit Estland, Slovenië en Hongarije. Robert Sund heeft een hele leuke en vlotte manier van repeteren. Op het moment dat ik er was werkte hij aan een leuk stuk, Blue skies van Irving Berlin. Er werd heel hard gewerkt en hij heeft een hele gedreven manier van repeteren. Veel wat hij doet gaat  "in tempo" . Dat wil zeggen, dezelfde maat een aantal malen achter elkaar zingen  in een bepaald tempo. Hij werkt erg snel en dat met een hele grote groep!

Dat is wel anders bij de oude Aurél Tillai die het Budavári Te Deum van Kódaly instudeert met een nog veel grotere groep. Heb er gisteren nog eens met verbazing naar zitten te kijken. Hij dwingt het muzikale echt af in de subtiliteit van zijn gebaren. Hij zegt niet veel en praat erg rustig. Dit is nu net het  leuke van zo'n festival bezoeken. Al die verschillende dirigenten aan het werk zien.

Gisteren bij de workshop Horatii Carmen geweest olv dr. Szabó Szabolcs. Dit is een workshop voor gemengdjeugd koor. Er doen jongeren uit Cyprus, Servie en Hongarije aan mee. Er wordt ontzettend hard gewerkt tijdens de workshops. Het is een mooi gezicht: zo'n 80 jongelui midden in de zomer in een benauwde collegezaal. Je kunt ook aan het strand liggen en feest vieren in je vakantie. Nee, dan liever zingen. Het Ave Maria van Orbán György klinkt al prachtig maar er zitten ook veel lastige nootjes in. De dirigent gebruikt een mooie beeldspraak voor het pianissimo waarmee het stuk moet beginnen: je moet het met het zelfde gevoel zingen alsof je iemand liefdevol streelt.

Maandagavond naar een concert geweest van twee Hongaarse koren. Als eerste trad op het Lautitia Youth Mixed Choir uit Debrecen. Er werd zeer beheerst gezongen en dat kwam mooi tot zijn recht in de akoestiek van de Belvárosi templom. Voor het Ave Maria van Franz Biebl kozen ze een andere opstelling door de ruimte meer te benutten. Dit was ze gewaagd maar pakte erg goed uit. Het koor kan prachtig zacht zingen en waardoor ze een enorm volume verschil kunnen maken.

Het MAV-Gészet Jámüjavitó Féfikara (koor van de treintechnici) uit Szolnok had een mooie echte mannenkoorklank. Maar er is een opvallend groot leeftijdsverschil binnen het koor. Heel veel hele jonge jongens die amen zingen met een veel oudere generatie. Je zag geen praktisch geen mannen tussen de dertig en vijftig naar wel weer daar boven. Dit natuurlijk even nagevraagd bij de vrouwelijke dirigent. Ze is muzieklerares aan een middelbare school en is het koor aan het verjongen. Nou dat lukt haar heel behoorlijk!