Afgelopen weekend was ik bij het Leipziger Symposium zur Kinder- und Jugendstimme, een jaarlijkse bijeenkomst van foniaters, logopedisten, zangpedagogen, therapeuten en (kinder)koordirgenten. Kortom: iedereen die zich professioneel met de kinderstem bezig houdt. Belangrijkste ‘gangmaker’ van dit symposium is de bekende Duitse foniater Prof Dr Fuchs, die onder andere het Thomare Chor’ onder zijn hoede‘ heeft.
Lezing van kinderkoordirigent Ulrich Kaiser:
Umgang mit Jungen in Kinder- und Jugendchören- integrative Konzepte.
Wir hatten mal zwei Jungen, aber die sind schon lange weg’ .
Waarom is het zo moeilijk jongens in een kinderkoor te krijgen en vooral te houden? Toen dirigent Ulrich Kaiser het Rundfunk Kinderchor overnam bestond het uit 54 meisjes en 3 jongens. Ulrich wilde het aantal jongens bij dit koor vergroten en besloot bewust contact te zoeken met deze jongens. Want het hield hem bezig: wat drijft die jongens eigenlijk en waarom blijven ze zingen? In Duitse kinderkoren zingen ongeveer 10 % jongens. Na de stembreuk verdwijnen ze vrijwel allemaal, maar vaak ook voor die tijd al. Een beeld vergelijkbaar met Nederlandse kinderkoren.
Ulrich Kaiser stele zich de vraag: kunnen jongens dan niet zingen? Natuurlijk wel, maar interesseert het ze niet, zijn ze niet sociaal genoeg? Volgens Kaiser moet je jongens en meisjes niet gelijk behandelen in je koor. Als dirigent moet je een jongensbril opzetten en daar naar handelen.
Tips van Ulrich Kaiser:
- Repertoire: jongens willen niet alles zingen, houd rekening met de onderwerpen. Je moet dat erkennen.
- Dansen: doe maar even niet. Jongens willen dat vaak niet waar meisjes bij zijn.
- Jongens hebben een stemwisseling: is er daarna nog motivatie. Dat moet je gaan bieden. Geef oudere jongens een voorbeeldfunctie en zoek bewust ook repertoire waarbij ze mee kunnen doen op hun eigen niveau.
- Heb aandacht voor bv voetbal en zorg ook voor mannelijke begeleiders.
- Schakel een mannelijke zangdocent in.
- Maar onderscheid in koorkleding tussen jongens en meisjes. Maak ze herkenbaar.
- Maak ook reclame mét jongens.
- Kies geen tuttige koornaam .
- Let op kleinigheden Jongens houden gewoon van andere dingen, heb daar aandacht voor.
Jongens gaan pas echt zingen als ze zich thuis voelen in een koor. Maak ze tot blikvangers, neem ze apart. Maak de atmosfeer ook jongensachtig en zorg dat ze zich trots voelen als ze zingen.
Ulrich Kaiser is hard op weg zijn droom waar te maken dat zijn kinderkoor uit 50 % jongens en 50% meisjes bestaat. Hij heeft zelfs een jongensquotum ingesteld en werft heel specifiek, en met succes!
Klankrepetitie in de Bergkerk in Deventer
