Mariette Effing: koordirigent, docent, muziekjournalist en organisator.
Bij deze even een oppepper om de donkere dagen voor kerst door te komen of om te onthaasten tijdens de de sinterklaas-stress van deze week. Geniet even van het Abendlied van de uit Lichtenstein afkomstige Beierse componist Joseph Gabriel Rheinberger (1839 – 1901). Hij schreef meer dan tweehonderdwerken voor koor, orkest en solisten. Waaronder dit prachtige Bleib bei uns, denn es will Abend werden, und der Tag hat sich geneiget …
Het is wat macaber om bij de inwijding van het NationaalMuziekkwartier een requiem te laten klinken maar dit is wel een hele bijzondere: Requiem voor een levende van de componist Jacques Bank uit 1985. Ik heb het stuk afgelopen februari gehoord in Deventer en ik was volleding overompeld door de inhoud van de tekst en de kracht van de muziek. Ik heb over deze ervaring op mijn weblog geschreven:
De muziek van Jacques Bank grijpt je vanaf het eerste moment bij de keel en laat je pas aan het einde los. Het Libera me klonk als een guillotine door de kerk. Wat een afschuwelijke contrast tussen de betekenis van de tekst en het gebruik dat de melaatse werd geschoren en bedekt een zwarte doek. De tekst Kyrie eleison werd niet gezongen maar uitgeschreeuwd, als een ultieme uiting van machteloosheid en woede. Tijdens het Dies irae werd de melaatse op een draagstoel gezet met een zwart doek over zijn hoofd. De familie mag nog een maal naar hem kijken en daarna wordt hij naar het kerkhof gedragen waar hij vast in zijn graf moet gaan liggen. Er worden teksten uitgesproken en de priester strooit zand over zijn voeten. Zelden zo met bonzend hart naar een muziekstuk geluisterd. De hel op aarde… Bizar en luguber!
Aanstaande maandag 24 november om 20.00 uur in de Grote Kerk te Enschede heeft iedereen de unieke mogelijkheid om dit stuk nog een keer te beluisteren. De uitvoerenden: Consensus Vocalis, Nederlands AccordeonAtelier, Lodewijk Meeuwsen (spreekstem) en een ad hoc ensemble van het ArtEZ conservatoriumEnschede. De algehele leiding is in handen van dirigent: Klaas Stok.
Al voor de tweede keer dit jaar hebben we in Enschede KoninginBeatrix in Enschede op bezoek. Vandaag om het Nationaal Muziekkwartierofficieel te openen en om de wereldpremière van de opera Hôtel de Pekin vanWillem Jeths bij te wonen. Deze opera is speciaal ter gelegenheid van deopening van het Nationaal Muziekkwartier geschreven.
Het gebouw ziet er zeer indrukwekkend uit. Ik heb alleen nogmaar de kans gehad om de foyer te zien toen ik een kaartje voor een concertging kopen en dat was al veelbelevend. Het Nationaal Muziekkwartier is ontworpen door architect JanHoogstad en zoals vanavond op het NOS nieuws was, het is een van de laatsteprojecten in zijn internationale carrière als architect. Zijn opdracht was eenzo flexibel mogelijk gebouw neer te zetten. Er zijn twee popzalen met eencapaciteit van 300 en 700 man, een (muziek)theater met 1001 stoelen, oefen- enlesruimten, kantoorruimten, centrale voorzieningen en congresfaciliteiten.Ditalles op een vloeroppervlakte van 18.000 m2.
De bedoeling is dat het gebouwverschillende disciplines met elkaar in contact gaat brengen. Operaliefhebbers metpop en conservatoriumstudenten met leerlingen van de muziekschoolleerlingenenz. Het Nationaal Muziekkwartier is ook opengesteld voor amateurgezelschappenuit de regio. Voor mij rijst dan meteen de vraag op: is het dan ook betaalbaarvoor amateurgezelschappen? We zullen zien. Voorlopig eerst maar even concertenbezoeken en het gebouw leren kennen!
Dit weekend op zaterdag 22 en zondag 23 november is er OpenHuis in het Nationaal Muziekkwartier. Op beide dagen van 11.00 – 17.00 uurkrijgt iedereen de gelegenheid het nieuwe gebouw te bezoeken. Er zijn tal vanactiviteiten in het nieuwe gebouw en in het Muziekcentrum en de Grote kerk. Erzullen diverse koren zingen, orkesten, bands en ensembles optreden, en er zijnworkshops en lezingen. De toegang is gratis.
Zelf zal ik aanstaande zondag 23 november om 12.00 uur in de Arkezaal van het Muziekcentrumoptreden met het personeelskoor van de Universiteit Twente: De Kringzingers. Meteen aantal liederen uit de bundel Gesänge mit Klavierbegleitung nemen we vasteen voorschot het 200 jarige sterfjaar van Franz Josef Haydn (1732-1809) in2009.
De Kringzingers zullen in het voorjaar van 2009 een heel concert aanHaydn wijden en dan met name aan zijn connecties met Engeland. Tijdens zijnverblijf in Engeland (1790-1792) maakte Haydn namelijk kennis met de glees,catches en rounds: vrolijke liederen en canons op humoristische en vaakondeugende teksten. Dit moet de bron van inspiratie geweest om zijn Gesängemit Klavierbegleitung (1796-1801) te schrijven. Hij was 69 jaar had net DieJahreszeiten af en was op zoek naar wat ontspanning. In de liederen worden echtelijke spanningen, wijn, enromantiek op een lichte toon bezongen. Haydn zelf hield erg van dezeliederen: Die Gesänge seien bloss con amore in glücklichen Stunden, ohneBestellung componiert.
Om alle foto’s van Praag te bekijken klik hier.
Gisteren was het dan zover: het concert in de Smetenazaal van het Obceni Dum. Voor dit koor was het de eerste keer dat ze op zo’n groot podium stonden, letterlijk én figuurlijk. Voor de concerten in Praag heb ik bewust gekozen om in wisselende opstellingen te zingen en wat te experimenteren met beweging en expressie.
Het eerste lied Sonntag van Mendelssohn zongen we in één rij: een halve cirkel. Het eerste couplet ging nog wat aarzelend omdat we erg moesten wennen aan de akoestiek maar gaandeweg het lied vorderde kreeg ik er steeds meer vat op. Het contact met pianist Dennis Vallenduuk was ook goed en de vleugel klonk mooi helder. Bij het Ave Maria van Nieland wisselden we van opstelling: in twee rijen, alle stemmen door elkaar. Niet zonder risico: zouden de jongens elkaar wel horen? Maar dat ging goed en vanaf dat moment wist ik dat de rest ook zou gaan. Het up tempo Gloria van Lightfoot ging in dezelfde opstelling en werd net als de vorige twee liederen hoorbaar gewaardeerd door het publiek.
Daarna kwam weer een spannend moment: zingen zonder dirigent en bewegen op het podium. Tijdens Mad World moesten de jongens op afgesproken momenten door elkaar lopen om vervolgens verspreid over het hele podium strak stil te staan en recht de zaal in te zingen. Mijn instructie vooraf om het podium met een derde te verkleinen werdverbluffend goed door de jongens opgepikt. Ze bleven tijdens het lopen mooi compact bij elkaar zodat ze goedcontact hadden. Het applaus na dit lied was overweldigend en hield maar niet op! En aangezien het volgende lied ook zonder dirigent ging… bleef ik bij de vleugel zitten en gaf ik alle eer aan de jongens. Wat een mooi moment was dat! Tijdens het voorspel van Those Caanan days van Lloyd Webber werd er weer van opstelling gewisseld. Vanuit het strakke van Mad World ging het in een paar passen over in een ongedwongen houding. Ik heb zeer veel bewondering Jaap Oude Groote Beverborg, onze solist. Beide avonden heeft hij uit het hoofd gezongen, heel goed en met volle overtuiging: klasse! Tijdens het naspel van dit lied liepen de jongens naar de klassieke opstelling in twee rijen. One more angel in heaven, blijft een uitdaging op het naar het einde toe goed uit te zingen. Het ging op zondag weer beter dan zaterdag! Dat geldt ook voor I only have eyes for you maar ook dat ging echt heel behoorlijk.
Bij het slotlied Now we lift our glases high had Floris zich op een bijzondere manier een solorol toegeëigend: hij had zaterdag in een stad een hele mooie versierde bierpull gekocht en vroeg zich af of hij die bij het optreden mocht gebruiken. Natuurlijk wat een goed idee! En zo werd Floris (16+) de aangever van het proosten. We zongen weer in dezelfde opstelling als waar we het concert mee begonnen maar dan uitbundig en naar mate het lied vordert zelfs in beschonken toestand. In het lied zit naar het eind toe een fermate waarbij het publiek zou kunnen denken dat het stuk is afgelopen. Om dat punt wat uit te buiten mochten de jongens de map met een harde knal dichtklappen. Er gebeurde precies wat ik had verwacht maar dan in de overtreffende trap: het applaus barste los… maar het stuk was nog niet afgelopen! De jongens mogen bij de laatste maten werkelijk zwalkend over het podium gaan en vals zingen. De laatste vier maten moeten dan strak eindigen. Ze deden het fantastisch! Er brak een ovationeel applaus los, met gejuich en bravo geroep. Men ging zelfs staan en zeker in het buitenland is dat niet erg gebruikelijk.
Niet alleen de jongens hebben er een prachtige ervaring bij, maar ook Dennis en ik hadden dit voor geen goud willen missen. Het Jongemannenkoor werd door iedereen de hemel in geprezen en ik heb nog nooit zoveel complimenten gehad. We krijgen nog een beoordeling van de jury op schrift maar Paul Leddington Wright noemde in zijn toespraak al vast één aspect van ons optreden dat hij erg goed en heel belangrijk vond: you manage to make contact with the audience en give them a real good time. Very well done!
De tweede dag van de tour van het Jongemannenkoor uit Oldenzaal is uitermate succesvol verlopen! Na een goede maar korte nachtrust verscheen iedereen op tijd voor het ontbijt: honger! Gelukkig was het ontbijt beduidend beter dan het avondeten, dus de jongens en ik hadden even wat in te halen. Daarna met de bus naar Praag waar Jaap een erg mooie wandeling had uitgezet. We zijn begonnen in de Joodse wijk waar het natuurlijk erg rustige was vanwege de zaterdag. We hebben de Burcht bekenen met de prachtige St. Vituskathedraal en zijn we over de Karelsbrug gelopen. Het Raadhuis hebben we bekenen én beklommen. Het was prachtig helder weer dus dat was echt de moeite waard! Ook een bezoekje aan het Hardrock Café mocht niet ontbreken waarmee Rik weer een T Shirt kon scoren!
Om drie uur stond de buus voor ons klaar om naar Zamek Dobris af te reizen. Daar aangekomen was er enige verwarring over kleedruimtes en het niet aanwezig zijn van een dirigentenstandaard. 
De meisjes die deze problemen moesten oplossen zagen er volgens de jongemannen leuk uit, maar ze spraken geen woord over de grens! De repetitie verliep redelijk. De vleugel was van het merk Petrov en had een heel stug, donker en robuust karakter. De zaal was in één woord prachtig maar pffff wat stoken doen ze hier. Overal is het warm en nog eens warm. En in de zaal was ook nog eens een hele droge lucht en dat sloeg erg op de stem.
Na de repetitie hadden we één uur om wat eten te scoren, maar er was een restaurant was ons gezegd. Dat was helemaal vol gereserveerd, dus moesten we maar even het stadje in. Ook daar was niet te vinden en alle winkels waren dicht. Na een eindje lopen vonden we een avondwinkel waar een aanval werd gedaan op de aanwezige broodjes, zakken chips en liters water. Dat hebben we buiten opgepeuzeld… een perfecte voorbereiding voor een concert!
Het concert heeft er niet onder geleden, sterker nog ik denk dat het er beter door is geworden. De stemming is erg goed, letterlijk en figuurlijk. Natuurlijk is er hier en daar wat vermoeidheid op de stemmen te horen maar het publiek was heel erg enthousiast. Het applaus was hartelijk en hier en daar lang! Een van de beste concerten ooit kan ik wel zeggen, iedereen is er vol voor gegaan. Ik ben zeer onder de indruk. Dennis heeft zeer geïnspireerd gespeeld en wist zowaar prachtige klanken uit die Petrov te krijgen. Het "showelement", dat wil zeggen hier en daar veranderen van opstelling en af en toe een gebaar, werd heel erg goed ontvangen en zorgt voor een meer losse sfeer waardoor de jongens nog beter presteren. Ik ga daar zeker mee door in de toekomst.
Na een lange zit in de bus waarbij de heren door gingen met zingen maar dan op meer pikantere teksten kwamen we erg laat in het hotel voor het diner. Nou ja diner…, dat mag écht geen naam hebben! Zelfs al heb ik geen tijd, geen zin, geen geld en geen honger dan zet ik nog wat beters op tafel. Of zoals Rolan aan tafel zei: zelfs in het ziekehuis is het eten beter.
Morgen weer erg vroeg op maar gelukkig wordt de klok verzet. Iedereen was ook wel heel erg moe…. Al voor 24.00 uur was de bestelling 4 cola en 1 bier…
De eerste dag van de concertreis van het Jongemannekoor is erg goed en heel gezellig verlopen. Dennis en ik hadden gisteravond al slim een hotel geboekt in de buurt van Düsseldorf om even gezellig bij te praten. Daar hoef ik verder niet over uit te wijden, dat bij praten dat is prima gelukt!
Vanochtend vroeg stonden de jongemannen fris en fruitig op het vliegveld om in te checken. Voor een aantal was het de eerste keer dat ze vlogen en ik moet zeggen dat ik zelf ook niet zoveel ervaring heb… Onze vlucht naar Praag was in twee etappes. Voor degene die niet zoveel vliegervaring had was dit dus een dubbele leerervaring. Eerst naar Zürich en vervolgens naar Praag! De landing in Praag was een stuk ruwer dan die in Zürich maar we zijn er! Van daaruit namen we een taxi naar Beroun waar ons hotel is. Het hotel is erg goed, niets op aan te merken.
Onderleiding van Jaap hebben we vanmiddag de omgeving verkend. Dat is Jaap wel toevertrouwd! Het werd een heerlijke wandeling naar een uitkijktoren op een "berg" Waarbij we onderweg ook nog langs de speeltuin kwamen. Natuurlijk kwam er de vraag "Jaap, wanneer krijgen we een ijsje!" Maar de plaatselijke kroeg serveerde heerlijke pils en cola waarna we met spanning uitkeken naar het diner.
Het diner is in het hotel samen met nog wat andere koren die ook aan het fesival deelnemen. Nogal hongerig zaten we aan tafel te wachten… De teleurstelling was behoorlijk groot want de kwaliteit van de maaltijd overtrof de gemiddelde Nederlandse cafetaria snack niet. Maar ja, in goed gezelschap smaakt alles beter! Ben benieuwd wat het morgen gaat worden maar ik heb het woord pizzeria en en Subway Sandwich al meerder malen gehoord!
Ze hebben er hard voor gewerkt! Nee, dan bedoel ik niet op de repetities want daar gaat…nou jaa … ok… dat dan ook weer wel. Maar sommige jongemannen moesten iedere zaterdag voor dag en dauw op om bevroren kippen in te pakken of iets dergelijks. Vreselijk hard werken dus om de reis naar Praag bij elkaar te sparen! Wat een ellende!!! Maar vrijdag is het zover, dan vliegt het Jongemannenkoor uit Oldenzaal voor een concertreis naar Praag. Het zal een fantsatische ervaring worden voor iedereen. De smokings zijn ingepakt en de generale repetitie van vanavond was ook weer een heerlijke confrontatie met de werkelijkheid. Ja heren, het is geen plezierreisje we moeten een prestatie leveren en de eer van het Stadsjongenskoor Oldenzaal hoog houden! 
Zaterdagavond geven we een concert in een werkelijk sprookjesachtige omgeving. Samen met een Frans koor zingen we in het Zamek Dobris. Ik ben erg benieuwd hoe het daar gaat klinken. We zingen ons eigen repertoire en dat varieert van Mendelssohn tot aan Lloyd Webber.
Op zondag moeten de jongemannen weer goed uitgeslapen zijn want dan gaan we meedoen aan een korenfestival in het Obecni Dum . Samen met zes Franse koren gaan we zingen voor een internationale jury. We zingen in de prachtige Smetenazaal. Ik ben ook erg benieuwd hoe ons repertoire daar gaat klinken!
Aan het enthousiasme van de heren zal het niet liggen. Zij hebben er erg veel zin in. Ik ook, en dat komt ook omdat ik de concerten samen ga geven met Dennis Vallenduuk. Erg gezellig en inspirerend!
Vanmiddag heb ik een ontzettend leuk concert gegeven met het Stadsjongenskoor en operettevereniging ‘t Masker. De middag begon met veel wind en regen. Ook was bijna iedereen te laat omdat er een 10 kilometerloop dwars door de stad ging en er dus een enorme verkeersopstopping was. Of er daarom wat minder publiek dan normaal was? We weten het niet.
De jongens hebben het erg goed gedaan, ondanks dat ze af en toeerg lang moesten wachten en dan is het best lastig om ineens weer te zingen. Maargelukkig was er ook veel te zien en toe horen tijdens het optreden van ’tMasker. We weten nu van wie Frank het talent heeft om te zingen. Juist, vanzijn vader die een behoorlijke solo had. Het meest onder de indruk was ik vande oma van Dave. Op die leeftijd zo mooi zingen en dan vol overgave. Wat wasdat prachtig! Ik was echt zeer verrast door het goede niveau van ’t Masker ende manier waarop muziek gemaakt werd. Dat maakte het tot een hele leuke middag!
Het publiek was ook erg onder de indruk van de solisten van het Stadsjongenskoor. Ik wil hierbij toch Jaap even een enorme pluim geven: geweldig gedaan! Sowiesowas het optreden van de jongemannen erg goed. Het experiment om in wisselendeopstellingen te zingen is erg geslaagd, ik heb veel goede reacties gehad uithet publiek. Het was inderdaad jammer dat we niet goed konden inzingen maar rekener op dat we straks in Praag ook zo “vroeg op de dag"(ahum) een concert moeten geven!!! Enja, we gaan daar One more Angel in heaven toch echt zingen! We moeten er gewoon nog harder aan werken.
Zoals ik al zei: veel complimenten voor de jongens. Echt heelgoed gedaan. De terzetjes o.l.v. Ivette van Laar gingen goed hoor! Dat was namelijk bestlastig wat deze jongens moesten doen. Eerst inzingen, daarna een uur niks endan ineens een solo zingen. De volgende keer moet ik dat anders plannen en zo heb ik ookweer iets geleerd! De twee tovenaars zagen er niet alleen prachtig uit maardeden het ook erg goed. Aartje Disberg trouwens ook want die heeft bij Diggi Daggieen hele moeilijke pianopartij. Onze drie toppers hebben een geweldige show gegeven,ik ben supertrots op ze. Verder kon je bij het lied Where is love een speldhoren vallen en ook de liederen uit Les choristes vielen erg in de smaak bij het publiek. Zelf was ik ook heel erg onder de indruk van de koorklank bij Walking in the air. Het gaat erg goed met het koor! Ik was zeer vereerd dat ik het slotlied Get me to the church dat door beiden koren samen werd gezongen mocht dirigeren. Ik heb een hele leuke middag gehad!
Morgen zondag 5 oktober om 15.00 uur werkt het Stadsjongenskoor mee aan een benefietconcert van operettegezelschap ‘t Masker voor Unicef. De opbrengst van dit concert gaat naar het project water en sanitatie. De leden van ‘t Masker zullen hoogtepunten uit diverse opera’s, operettes en musicals ten gehoren brengen. Ook het jongenskoor zingt niet alleen twee stukken uit de bekende opera Die Zauberflöte van Mozart maar ook de aria van de tovenaar uit Bastien und Bastienne. Samen met de jongemannen maken ze er daarna een Italiaans feestje van met liederen als Ma Bella Bimba en Funiculi Funicula. Het jongemannenkoor is ook alleen te horen met liederen uit de musical Joseph van Lloyd Webber en het jongenskoor zal ook nog enkele liederen uit de bekende franse film Les Choristes zingen. Ter afsluiting zingen beide koren samen Get me to the church uit My fair lady.
Het concert begint om 15.00 uur en toegangskaarten à 10 euro zijn aan de deur te koop. Het concert duurt inclusief pauze ongeveer 2 uur.
Mozart schreef de opera Bastien und Bastienne toen hij 12 jaar oud was!