Europa Cantat 6: zingen, praten, eten, drinken

Vanmorgen was ik een beetje laat en net toen ik weg wou kwam er toch een enorme onweersbui aan! Het regende dat het goot en ik moest echt een half uur wachten voordat ik weg kon gaan. Dus miste ik de workshop van  Zimfira Poloz! Ik baalde daar vreselijk van want afgelo0pen jaar in Kopenhagen kon ik ook al niet naar haar workshop toe. Misschien dat ik morgen meer geluk heb. Maar ik heb veel gedaan vandaag en weer veel dirigenten ontmoet en we hebben het erg gezellig gehad met zingen, praten, eten en drinken.

Vanaf vandaag hebben de dirigenten namelijk een eigen’club’. Dat wil zeggen een ruimte in het Akademie Gebouw waar koffie enthee klaar staat en waarinformatie ligt over de studytours en de workshops. Er wordt alschoorvoetend gebruik van gemaakt en zo zat ik ineens te praten met eenJurriaan die heel erg veel koren dirigeert. Ik denk altijd dat ik veeldoe maar wat ik van andere dirigenten soms hoor… daarna was hetgezellig tekletsen met de dirigenten Ceciel en Herman waarmee ik ook nog naar deOpen Singinggegaan. Daar kwamen we dirigent Willem tegen en toen hadden we ineenseenkwartetje! Het was best moeilijk om tegen de wind in zingen!

Erg leuk en informatief was ook de Reading Session overVlaamse koormuziek van Kurt Bikkembergs. Sowieso  wou ik de man zelfgraag een keer ontmoeten. Hij schrijft zulke prachtige muziek! Hij lietons ook kennis maken met onbekendere Vlaamse componisten als EmielWambach (1854-1924) en Staf Nees (1901-1965), inderdaad -de vader van-. Ook maakten we kennis met muziek van Gwendolyn Sommereyns, een jongeVlaamse vrouwlijke componiste die werkelijk prachtige dingen maakt.

Europa Cantat 5: de dirigentenwandeling

Iedere dag komt de groep dirigenten bij elkaar om een soort studie wandeling te maken. Gisteren zijn we naar het atelier van Walt Whitman geweest die met een groep jongelui werkt aan gospel. Hij heeft een zeer aantstekelijke manier van muziek maken. De jongelui hebben het grootste plezier en ik ben erg benieuwd naar het resultaat op het concert van komende vrijdag.

Na deze repetitie kwamen alle dirigenten bij elkaar en was ergelegenheid om Walt vragen te stellen of een discussie aan te gaan. Hetwas de eerste dag dus nog een beetje onwennig allemaal. na morgen gaatook dit onderdeel vast beter lopen en gaat het vast een heleinteressante week worden. De study tours staan onder leiding vanTimothy Brown en Boudewijn Jansen. Het is erg leuk om de anderedirigenten te ontmoeten. Zo kwam ik Katrin tegen die ik ook al in Heezehad ontmoet bij een studiedag van Silvère van Lieshout, ook zag ikBertie en Herman die ik ken van het Symposium van Vocaal TalentNederland in Haarlem. Zij zijn allen dirigenten van kinder- enjeugdkoren. Veder nog een paar mensen die ik ook van deze gelegenhedenken en onze conclusie was dat je op manifestaties als deze toch steedsdezelfde dirigenten tegenkomt. Mensen die het leuk vinden een kijkjebuiten hun eigen keuken te nemen en die inspiratie op willen doen vananderen.Ik kwam zelfs Carlijn tegen waarmee ik samen heb gestudeerd en die iktoch zeker 20 jaar niet heb gezien. Zij studeerde destijds piano aanhet conservatorium en heeft mij destijds begeleid bij mijn zangexamen."Dikkertje Dap en De spin Sebastiaan hebben we gedaan. Met heel veelplezier en ik ken de liederen nog steeds helemaal uit mijn hoofd.Het openingsconcert van vanavond was geweldig en daar heeft Mart over geschreven op het Europa Cantat weblog.  Na het concert gisteren heb ik me toch laten verleiden tot eenbiertje op het Domplein door The Enschede Connection. Daarover latermeer.

Europa Cantat 4: zingen met een pistool tegen je hoofd

Vanmorgen naar een workshop van Harjo Pasveer en Sabine Horstmann.Beide hadden een goed verhaal met prima voorbeelden over het gezonde stemgebruik en geluid. Daarna had ik een fantastische ervaring met gospel en sprititual deskundige André Thomas.

Harjo’sbelangrijkste boodschap was dat veel mensen in een soortverdedigingskramp schieten omdat ze moeten zingen. Het is immers besteng om te doen. Als je dan ook nog bladmuziek voor je neus hebt dieje niet goed kent, de dirigent vraagt je om vooral de goede noten tezingen en ook nog de tonen mooi voor in de mond te plaatsen gaat hetvaak mis. “Zingen met een pistool tegen je hoofd”noemt Harjo het.Zangers moeten dus vooral meer zelfvertrouwen krijgen en dit kun jeop de eerste plaats halen uit een goede houding enverbeeldingskracht. Nederlandse houding is vaak “doe maar eenbeetje normaal” en dat zorgt al snel voor een te slappe houding.SabineHorstmann gaf een warming up met veel beweging, iets dat mij zeeraanspreekt. In het kort komt het er op neer dat je bewegingen kuntmaken die de tekst uitbeelden, bewegingen die het muzikale aspectondersteunen en bewegingen die de zangtechniek ten goede komen.Aanhet eind van de ochtend heb ik spirituals en gospels gezongen onderleiding van André Thomas. Een geweldige belevenis. Zie ook www.ecu.web-log.nl

Europa Cantat 3: eerste dag

Vandaag de eerste dag in Utrecht bij het EuropaCcantat Festival. Al op het station kreeg in het gevoeldat alles zeer goed geregeld was. Bij een trap stond een zekereJaques in zo’n mooi hel Europa Cantat Groen T shirt die me meteen de weg kon wijzennaar mijn hotel en naar de jaarbeurs waar ik me moest melden omallerlei informatie te krijgen. De opzet bij de Jaarbeurs is geweldigmooi en vooral heel ruim, dat spreekt mij erg aan. InschrijvingDe check inverliep dan ook uitermate soepel en vlot. Overal zijn vrijwilligersom iedereen te helpen. De wandeling van de Jaarbeurs naar hetDomplein leverde me een blaar op aan mijn hak. Morgen dus andereschoenen aan. Het was leuk even een kijkje te nemen in press officeen de music office. Ook weet ik waar ik morgen (vandaag dus) moetzijn voor mijn eerste workshop. Deze is in het Akademiegebouw aan hetDomplein. Ben erg benieuwd welke dirigenten ik ga ontmoeten. Onderwegkwam ik Marieke al tegen die ik zo’n 20 jaar niet had gezien, ooksprak ik een dirigent uit Oostenrijk en vanavond heb ik een wijntjegedronken met Wim uit Hoogezand Sappermeer.

De zingende bootjes waren geweldig! Wateen sfeertje, heerlijk. Gelukkig viel het weer reuze mee. Het wasgewoon een prachtige zomeravond. Wat een leuk idee om zoveel korendoor de grachten te laten varen.Bootje

Ik zit in een heel goed hotel om redelijke loopafstand van alles. Van tevoren had ik al besloten zonder ontbijt te boeken. Dat kost namelijk 19,50 euro extra. Ik zit me af te vragen of ik iedere dag voor zo’n bedrag op kan qua ontbijt. Dat gaat me vast niet lukken. Dat wordt dus iedere dag onderweg koffie met een broodje in de hand. Dat gaat wel lukken in Utrecht.  Wat ik erg vervelend vind aan dit hotel is dat je moet betalen voor je internet verbinding. Maar liefst 10 euro voor 60 minuten en die moet je dan binnen 24 uur opmaken. Dat moet ik morgen even beter gaan uitzoeken.  Het schijnt dat ik via mijn Blackberry ook internet op mijn laptop kan krijgen. Zou fijn zijn!

Nu eerst even slapen. Morgen vroeg op.

Europa Cantat 2

Vandaag een poging gedaan mijn koffer in te pakken want morgen ga ik voor een week naar Utrecht om het Europa Cantat Festival bij te wonen. Maar vanmiddag was het zulk heerlijk weer dat we zijn gaan zwemmen en daarn gingen we uit eten, kortom een heerlijke dag! We wilden er nog even van genieten want volgens mijn vader gaat het weer enorm omslaan. Dat hopen we niet want morgenavond wil ik het Sail’n Singing niet missen. Dat is een romantische stoet "zingende" bootjes die over de Oude Gracht in Utrecht zullen varen.

Nu toch maar even verder met mijn koffer in te pakken. Ik heb dus nog steedsgeen goed overzicht wat ik allemaal ga horen en bezoeken de komendeweek in Utrecht. Dat is mijn eigen schuld. Ik was veel te drukom me er echt goed in te verdiepen. Ik laat me gewoon verassen.Utrecht_werf_2Ik check morgen in en dan krijg ik als het goed is alle informatie eneen mooi boek.  Daarmee ga ik op het terras zitten en zingende bootjeskijken. Ik ga in ieder geval het dirigentenprogramma volgen en ik weetdat ik iedere ochtend om 9.00 uur stipt aanwezig moet zijn om de eersteworkshop te volgen. Dat zal nog niet meevallen iedere dag, vooral alsje ook naar de late avondconcerten wilt gaan. Bovendien is Utrecht eenhele leuke en gezellige stad! Mezelf kennende ga ik ook daar vangenieten. 

Nu eerst even de vraag: wat neem ik in godsnaam voor kleren mee als het weer gaan omslaan.

Zie ook het Europa Cantat Weblog

Europa Cantat 2009

Ben net terug van een korte vakantie in Frankrijk en afgelopen dagen zitten knutselen aan het weblog dat ik ga bijhouden voor Europa Cantat 2009 . Ik ga dat doen samen met Martje Lamme, hoofdredacteur van Zing Magazine. Mart doet aan het festival mee al zanger en ik volg het dirigenten programma. Gastschrijvers zijn Jesse die als vrijwilliger mee gaat helpen en Diana die het managers programma volgt.

Het festival Europa Cantat vindt één keer in de drie jaar plaats endit jaar is dat in Utrecht. Van 17 t/m 26 juli 2009 kunnen dirigenten, individuelezangers, koorzangers en ensemble zangers meedoen aan allerlei ateliers, samen zingen enluisteren naar muziek.

Mart en ik hopen dat het een levendig weblog zal worden waar veeldirigenten, zangers, vrijwilligers enluisteraars hun ervaringen kwijt willen. Het gaat een gemengd Engels/ Nederlands weblog worden maar in andere talen schrijven is ook geen probleem. We zien wel hoe het zich zal gaanontwikkelen. Natuurlijk zal ik mijn bijdrage ook op mijn eigen weblog blijven doen!

Neem dus allemaal ook even regelmatig een kijkje op ecu09.weblog.nl

Symposium Vocaal Talent Nederland

Afgelopen weekend was ik bij het symposium Zingen met kinderen, jeug en jongeren van Vocaal Talent Nederland dat plaatsvond tijdens de Haarlemse Koorbiënnale. Het waren twee inspirerende en intensieve dagen. Het geheel stond onder leiding van Wilma ten Wolde, dirigent van het Nationaal Kinderkoor.

Het weekend begon met een workshop Bewegen van Panda van Proosdij. Dit was een hele actieve workshop waarbij we natuurlijk ten eerste werden gewezen op onze eigen zanghouding. Maar we kregen ook flink wat inspirerende bewegingsoefeningen en spellen om mee te nemen naar onze eigen praktijksituatie. In de workshops Innerlijke voorstelling en Repetitietechniek van Wilma ten Wolde werd me vooral duidelijk dat je kinderen vaak veel meer muzikale verantwoordelijkheid kunt en moet geven dan je denkt. "Alles wat van nature komt gaat goed"is een advies dat ik zeker mee ga nemen naar huis. Tijdens de workshop Repertoire werd duidelijk dat er in Nederland echt een gebrek is aan goed en leuk hedendaags repertoire. In het buitenland is veel meer te vinden. Blijven zoeken dus.

Ook de tweede dag begon met een workshop Bewegen van Panda van Proosdij. Het heerlijk om ontspannen op de te grond liggen maar  het geheel eindigde uiteindelijk weeer in een razend snel reactiespel waarbij we klaar wakker moesten zijn. Daarna ging het een uur lang over Bewegen bij muziek: hoe kun je door wisselingen in opstelling en kleine bewegingen de liederen meer tot leven laten komen op het podium. Heel erg leerzaam vond ik dat. Vooral dat je erg leuke dingen kunt doen met de relatie ademhaling- beweging was voor mij een eye-opener. De workshop Solfège met kinderen bestond voornamelijk uit het aanreiken van de verschillende mogelijkheden die er op dit vlak al zijn: o.a Ward, Jongleren, Ottmann en Kodaly. Het weekend werd afgesloten met een workshop Stemvorming van Irene Verburg waarbij ik vooral wat leuke didactische foefjes leerde om kinderen tot een gezond stemgebruik te verleiden

Een heel leuk en leerzaam weekend waarbij ik ook nog eens wat leuke contacten heb opgedaan! De volgende keer ben ik zeker van de partij.

World Symposium On Choral Music (epiloog)

Een van de allerleukste dingen in Kopenhagen was wel de ontmoetingen met koordirigenten van over de hele wereld. Ze kwamen werkelijk overal vandaan: New Zeeland, Johannesburg, Letland, Zuid Korea, de VS, Frankrijk, Canada, Australë en… Taiwan! Yu Wen Pan een koordirigente uit Taiwan en haar vriendinnen heb ik al de tweede dag ontmoet tijdens een workshop body percussion van Keith Terry. Dat schept namelijk een band als je allemaal moeilijk hebt met polyritmiek enz… Daarna kwamen we elkaar steeds tegen en bleven ervaringen uitwisselen.  Natuurlijk werden er ook visitekaartjes geruild en zo kwam ik op het idee om al vanuit Kopenhagen al een ansicht naar Taiwan te sturen.

Gisteren kreeg ik een mail van Yu Wen Pan: "Thanks foryour wonderful greeting postcard which reminds me a lot of great memories in Copenhagen".

Kijk, dat is nou eens leuk want er zaten ook twee foto’s bij genomen in Tivoli Gardens. Want ai…. mijn camara deed het even niet:  I’m sorry, I have to feed the battery’s this night. Waarop de dames uit Taiwan met kinderstemmetjes begonnen te zingen:  Mummy, mummy I’m so hungry. Ach, we hebben echt zoveel plezier met elkaar gehad! Kijk nou zelf: Hollands Glorie greets Taiwan!

Wscm_taiwan

World Symposium on Choral Music (slot)

Tijdens mij bezoek aan Kopenhagen heb ik natuurlijk ook zelf wat foto’s genomen. Bij deze een kleine selectie. Allereerst het prachtige Operaen  gezien vanaf de kade bij het Amalienborg.
Operaen

En het Operaen van binnenuit gezien. Op een of andere manier had ik steeds als ik vanaf de eerste of tweede verdieping de zaal uit kwam na een concert, heel kort de associatie met een zwembad.

Operaen2

Als ik me vanaf de kade bij het Amalienborg omdraaide had ik dit uitzicht op de prachtige Marmorkirken waar ook een aantal concerten plaatsvond.

Marmorkirke

Het ochtentje Christiana leverde ook veel mooie plaatjes op waarvan dit er één is.

Kristiana

Die zelfde dag wandelde ik ook even naar het Kastellet

Kasteel

en als je denkt, wat staan daar toch veel mensen langs de kade, dan komen ze voor Den Lille Havfrue hét symbool van Kopenhagen.

Zeemeermin

World Symposium on Choral Music (9)

<!– @page { margin: 2cm } P { margin-bottom: 0.21cm } –>

Deslotdag van het symposium zat voor mij weer vol verassingen. Zoals ikal eerder in deze serie schreef, is het in de top van koorwereldtegenwoordig erg “in” om van alles te experimenteren metopstellingen, bewegingen, beeld en geluid. Ik sta daar een beetjesceptisch tegenover, tenzij het heel erg goed gebeurd en dat was opdit syposium vaak het geval. Tijdens het laatste  ochtendconcertafgelopen zaterdag zong het EMO Ensemble uit Finland de premiérevan een stuk gebasseerd op een tekst van William Shakespeare, "Facethe music". Een deel van het koor kwam de zaal in en ging langs dewand staan met de rug naar het publiek. Ze hadden allemaal iets vaneen I Pod op en waren helemaal verzonken in hun eigen muzikalewereldje, meehummend, bewegend en zachtjes zingend. Links en rechtsvan het podium zong de rest van het koor een prachtig dubbelkorigstuk. Op een gegeven moment draaiden de meehummers zich langzaam omen begonnen mee te zingen. Na een aantal maten draaiden ze weer om entrokken ze zich weer terug in hun eigen wereldje. Bij een ander stukgingen de heren in een kring op de grond zitten en stonden de damesop een strakke lijn op het podium. Ook deze opstelling gaf louter eenmuzikale structuur weer, iets wat mij zeer aanspreekt. Wat dit koordoet met afwisseling in opstelling is allemaal functioneel en indienst van de muziek of de akoestiek.

Ookhet volgende koor Vokal Nord uit Noorwegen had een doorlopendprogramma met geluid en beeld op de achtergrond. Het koor gebruikteverschillende manieren van stemgebruik waaronder belten,boventoonzang en het zingen met erg veel twang. Er waren prachtigebeelden van Noorwegen op de achterwand te zien maar op een gegevenmoment had het ook wel een beetje wat weg van een goede reclamespot.Als het niet goed gebeurd kan het dus afleiden van de muziek en datwas wat mij betreft hier het geval.

Opde laatste dag van de expo sloeg ik nog een lekkere ‘flater’. Ik wasmuziek aan het zoeken in de stand van uitgeverij Helbling en had deMissa Lumen van Lorenz Maierhofer in mijn handen. Een iets oudere manbegon tegen me te praten en ik vroeg aan hem wat het voor stijl was.Nu ken ik de arrangementen van Maierhofer goed. Hij is erg populairbij de "gewone"koren mede ook vanwege zijn hoge productie van bewerkingen vanpopulaire stukken in verzamelbundels voor gelijke stemmen, SAB,mannenkoor enz. Ik zei dus tegen die aardige man “This misterMaierhofer must be a very busy man creating so many beautifullarrangements”. Je voelt ‘m al aankomen… “Yes, he is”, zei deman en hij wees op zijn badge. Dat werd dus een heel leuk gesprekwaarbiij ik het toch wel een beetje warm gekregen had. Uiteindelijkde mis gekocht, met natuurlijk zijn handtekening voorin!

Deopening van het laatste middagconcert was voor het Jauniesu KorisKamer uit Letland. Hun project World Sun Songs waaraan componistenuit de hele wereld hebben meegewerkt, heeft overal vele successenbehaald en gelukkig kon ik daar afgelopen zaterdag een deel vanhoren. Het optreden begon met een aantal meisjes die met een lantaarnliepen te roepen, terwijl het koor iets prachtigs zong. Ook bij ditkoor niet al te veel toeters en bellen wat bewegingen betreft, allesstaat in dienst van wat er klinkt. Zo waren ze bijvoorbeeld allemaalin het wit gekleed, zowel dames als heren. Dames lange rok en hereneen sleep (of hoe heet zoiets). Halverwege het concert bleek de rokvan de dames een wikkelrok en de sleep van de heren ook. Ze deden ‘maf draaiden ‘m om en ineens was de onderkant fel oranje: de zon! Ditwas het enige maar prachtige effect!

Image63Tijdenshet middagconcert was er een intemezzo om erg veel mensen te bedankenvan de Deense organisatie en om de organisatie van het volgendesymposium aan het publiek voor te stellen. Het volgende WorldSymposium on Choral Music wordt in 2011 gehouden in Puerto MadrynPatagonie Argentina. Niet naast de deur maar toch het overwegenwaard.

Omalvast in altijns Amerikaanse sferen te komen konden we tijdenstweede deel van het middag lunchconcert luisteren naar CoroUniversitario de Mendoza Argentina. Hun programma was "An allinclusive choral approach recognizing fine arts in performance". Hetduurde even voordat alles kennelijk klaar stond maar ton het doekopen ging riep het publiek spontaan: Ooooooh! Het zag er inderdaadprachtig uit. De dames van het koor stonden onder een heel grootsoort laken en terwijl ze zongen schenen ze tegen het doek met met ledlichtjes.Dat gaf een wondermooi effect vooral in combinatie met het Lacrymosadat ze zongen. Dit eerste heette overigens: "Aesthetic act". Hetvolgende was een "Choral Performing Act". Het koor liep haastig overhet podium heen en weer, al babbelend. Er klonk een toeter eniedereen ging in kooropstelling staan. Behalve een twee laatkomersdie al telefonerend opkwamen en de telefoon pas in hun zak staken vlakvoor het begin van het stuk! Vervolgens klonk er een prachtig gezangen meteen na het slotakkoord gaat iedereen snel weer weg. Daarnazagen en hoorden we "Choral Sculpture". Inderdaad was het weer eenprachtig beeld met een wit en een zwart doek, en lichtjes, ook echtmooie intigrerende muziek die erg goed gezongen werd. Toch begon ik meook af te vragen of we ons met dit soort dingen niet op een grensvlakbegeven Waar eindigt een koorconcert en begint het muziektheater enopera?!

Metdie gedachte in mij hoofd was het tijd om een laatste blik op hetmooie Operaen te werpen, een laatste keer met de watertaxi mee tevaren, een laatste heerlijke maaltijd en een laatste concert in het prachtige Kopenhagen. Ditconcert was in de classisistische domkerk; Vor Frue Kirke waar wekonden daar genieten van het War Requiem van Benjamin Britten. Eenzeer omvangrijk stuk waarbij in dit geval het grote koor en orkest ophet priesterkoor stonden en het jongenskoor, het kleine orgel, desolisten en het kamerorkest vanaf de koorzolder hoog achterin de kerkmusiceerden. De kerk was nogal overakoestisch wat het luisteren nietzo heel erg aangenaam maakte maar ik heb toch een heerlijkeavond gehad. Het was erg fascinerend om te zien en te horen hoedirigent Michael Schønwandtalles op een fantastische manier dirigeerde en de boel bij elkaarhield.

Nahet concert een biertje gedronken met een Israelische, wat Letten,een Amerikaan, een Bulgaarse (?) dame, een Duitser, een NederlandseKoreaan, een Amerikaanse Nederlander, twee Limburgers en natuurlijkDaphne van Europa Cantat!