Koor & zo

Net zoals vorig jaar, het jaar daarvoor en ook vele jaren daarvoor was ik gastdirigent bij de  Grafschafter Chortage in het Klooster Frenswegen bij Nordhorn. Met 80 kinderen in de leeftijd van 9 tot 12 jaar een heel weekend zingen en dan zondagmiddag concert geven: fantastisch! Vorig jaar was het Stadsjongenskoor niet van de partij vanwege hun deelname aan de opera Boris Godunov. Dat was flink balen, maar dit jaar waren ze er weer met maar liefst 19 jongens. Het aantal Duitse en Nederlandse kinderen was mooi verdeeld. De dirigenten lucy Oude Elferink, Olga Kisselova, Armanda ten Brink, Norma Edens en ik hadden van te voren ieder drie liederen uitgekozen.  We kiezen altijd meer liederen uit dan mogelijk maar dat is omdat we voor de tijd niet weten wat het niveau van de groep zal zijn. Maar we hoefden ons geen zorgen te maken: het niveau was zeer hoog dit jaar!

Op vrijdagavond moeten de kinderen nog even wennen. Tsjonge, alweer een repetitie? Jazeker, en dat gaat het hele weekend door: weet waar je aan begonnen bent. De vrijdagnacht is ook altijd heftig alhoewel het om 22.30 uur zo goed als stil was! Dit is natuurlijk te danken aan de voortreffelijke begeleiding van Bruce en Joke die de kinderen gewoon naar bed sturen! Ruim voor het ontbijt zijn de kinderen dan al weer wakker. Een kort nachtje dus!

Zaterdag begint het echte werk: veel repeteren. De kinderen repeteren in 4 groepen en de dirigenten wisselen steeds van ruimte. Tussen door is het genoeg tijd om even rond te rennen en voor ons om uit te puffen onder het genot van een kopje koffie. De kinderen hadden dit jaar totaal geen moeite met repeteren. Zelf denk ik dat dit komt omdat er steeds een andere dirigent voor het koor staan waardoor de afwisseling erg groot is.

Als je denkt dat de kinderen na een dag zingen er genoeg van hebben? Nou, nee! Op de bonte avond werd meer gezongen dan ooit! Een aantal had in de gaten dat stagiair Niek gitaar kon spelen dus daar werd dankbaar gebruik van gemaakt. De jongens uit Oldenzaal zongen een lied uit de film Les Choristes, Joyce en Dave zongen samen met Niek erg knap en zeer zuiver iets heel moois, Gabriël en Gijs deden een sketch van Jochem Meyer, Gabriël, Gijs en Maurist zongen Sing Out en Ruben kreeg samen met Olivier op gitaar de zaal plat met het is een nacht van Guus Meeuwis! Er kwam ook nog een tweekoppige pianiste langs die de Entertainer speelde. De twee koppen konden het ook niet echt eens worden over de noten en de een wou nog populairder zijn dan de ander. Waardeloos lijkt me dat.

De zondagnacht was rustig maar zeer kort! De klok werd ook nog een uur verzet. In plaats van dat de kinderen vroeg wakker waren, moesten bijna alle kinderen wakker gemaakt worden voor het onbijt! Om 9.30 uur was het tijd voor de eerste repetitie. Stagiair Niek had de eer om in de zingen. Zo gaat dat als je stage loopt, je krijgt de rotklus. Maar hij greep zijn kans en had er zin in. De kinderen vonden het leuk en daarna waren ze "wakker". Alhoewel… dat duurde toch nog wel even. Ze waren wel heel erg rustig…

Inmiddels hadden we een keuze gemaakt uit de liederen en een heel ingewikkeld plan gemaakt voor het concert. Omdat al het publiek niet in de Aula kon moeten we alles twee maal zingen voor het andere deel van het publiek wat in de kapel zit te luisteren.  We zingen sommige liederen samen, dan weer apart, maar ook met 4 verschillende dirigenten en verschillende begeleiders.  Het bleek allemaal mogelijk maar dan moest er ook een soort pauzemuziekje komen om een gat te vullen in het programma. Maar dat kan Ruben dan mooi doen! Misschien wil Niek dan wel gitaar spelen…

Het concert was fantastisch. De kinderen hebben in het Duits gezongen, Hebreeuws, Spaans, Engels, Nederlands. We hebben iets van Benjamin Britten gezongen, maar ook van de Beatles, een spiritual, een feestlied, iets over boer zoekt vrouw en de wereldvrede. Ze hebben supersnel gezongen, heel erg hoog en met heel veel gevoel. Het publiek heeft nog mee gedaan en Ruben stal de show met zijn "Het is een nacht".

Ik heb dit jaar een super weekend gehad in Frenswegen. Ik heb heerlijk gewerkt, de kinderen waren echt fantastisch. Ik ben super tevereden over de jongens uit Oldenzaal. We hebben een heel goed concert gegeven en, iets wat de kinderen niet weten,  de dirigenten en begeleiders,  hebben enorm zitten keten ‘s avond en tussen de repetities door met elkaar. Ik heb in tijden niet zo gelachen! Geweldig!!!

Met 100 kinderen in een klooster en dan de hele dag zingen en veel plezier maken. Dat ga ik doen dit weekend. Een team van 5 dirigenten heeft 16 liederen uitgezocht met veel variatie. We zingen Britten maar ook de Beatles, Nederlands, Duits, latijn,  Spaans,  klassiek,  modern, langzaam, snel… En er komt natuurlijk weer een bonte avond en misschien weer een Nederland-Duitsland voetbalwedstrijd…

(Bron: De Stentor – Deventer Dagblad – 22 maart 2008)

DEVENTER – Het passieverhaal rond het verraad, de berechtingen de terechtstelling van Christus kent, behalve felheid en opwinding, ookogenblikken van grote verstilling.

Dirigent Klaas Stok koos er vrijdagavond voor die momenten veel aandacht tegeven, zodat ook heel kleine gebeurtenisjes een verdiepte lading kregen. Zoalshet moment dat Jezus weigert in te gaan op de tegen hem ingebrachtebeschuldigingen, en de evangelist constateert: Aber Jesus schwieg stille. Ronddie tekst liet Stok ook veel stilte vallen, de zeggingskracht was enorm.

Maar ook felheid en opwinding kregen hun deel, zeker ook inde bijdragen van Stoks twee kamerkoren, die vanaf de eerste maten met groteovergave de gebeurtenissen droegen en becommentarieerden, in koren en koralen.Het lijkt erop dat het vooral uit amateurzangers bestaande Deventer koor hetsemi-professionele Oldenzaalse koor aan het inhalen is: de kwaliteit is tenopzichte van vorig jaar merkbaar gestegen.

Het solistenkorps maakte indruk, tot de ingevallen tenorFabio Trümpy toe, die met zelfbewustzijn zijn weinige werk uitstekend deed.Sopraan Nele Gramss en countertenor Maarten Engeltjes deden niet voor elkaaronder in hun dragende aria’s, de bas Tyler Duncam overtuigde in zijn kleinerollen en in zijn aria’s, tenor Christian Dietz was een heldere evangelist,gepast emotioneel waar nodig. De ster was de bas Marc Pantus, die met imposantstemgeluid een waardige Christus neerzette.

De begeleiding door Concerto d’Amsterdam was boven elkekritiek verheven: lenig, swingend, subtiel, warm, ingetogen, alles zat erop. Detwee gambabijdragen van Wilma vander Wardt, altijd spannende momenten, kwamen goed uit de verf. De kruisvormigeopstelling van de uitvoerenden bewees ook dit jaar haar effectiviteit, vooralin de wisselwerking tussen de tegenover elkaar staande koren. Spannend, somszelfs flitsend.

door René de Cocq

Het Stadsjongenskoor Oldenzaal zingt dit jaar met drie Matthäus Passionen mee. De Matthäus in de Plechelmusbasiliek Oldenzaal is altijd een bijzondere. Ik mag de jongens zelf dirigeren. De jongens staan op de koorzolder, de andere koren en het orkest staan op het priesterkoor en ik sta in het midden van de kerk en moet zorgen dat het geluid bij elkaar komt. Ik heb al vaste fans onder het publiek. Ze groeten me zelf met de woorden: "Daar zijn we weer!". Tussen het openingskoor en het slotkoor (voor de pauze) moeten de jongens lang wachten. In Oldenzaal is dat niet zo moeilijk omdat de jongens buiten beeld staan. Even gapen of de benen strekken is dan niet zo erg.

In Enschede is het weer heel anders. De jongens staat op het podium, tussen de twee andere koren in. Dat is natuurlijk erg leuk omdat je dan goed te zien en te horen bent. Ook is het erg interessant om de dirigent Klaas Stok goed te zien. Wel is het stil zitten wat moeilijker. Maar ook daarover heb ik alleen maar complimenten gehad. Beide concerten hebben de jongens uitstekend en gedisciplineerd gezongen. De koorleden van Consensus Vocalis waren met name in Enschede erg enthousiast over de jongens omdat ze dan zo mooi bij elkaar zitten en elkaar goed kunnen horen.   Nog één concert te gaan. Ook weer een hele bijzondere op Goede Vrijdag in de Bergkerk te Deventer. De opstelling van de koren is dan echt in een "kruis" zodat de dubbelkorigheid goed uitkomt. Voor de jongens is een speciale stelling gebouwd boven de ingang zodat ze alle goed kunnen zien en heel goed te horen zijn.

Videoregistratie:

Recensie Oldenzaal:Klik op de foto’s voor een vergroting.

Zie ook hier

Bron: TC/Tubantia

door Herman Haverkate. maandag 17 maart 2008

OLDENZAAL – Stadsjongenskoor zingt morgen Matthäus in’eigen’ Plechelmus.

Met de uitreiking van de jaarlijkse Matthäus Trofee,volgende week vrijdag in de bus vanuit Deventer, besluit het StadsjongenskoorOldenzaal het traditionele passieseizoen. Tot die tijd echter moet Jezus nogdrie keer naar Golgotha. "Het grote probleem is het wachtentussendoor."

Nee, legt dirigente Mariette Effing haar jongens uit, naafloop wordt er niet geklapt. Niet in Oldenzaal tenminste, en ook niet inDeventer. Hooguit in Enschede, waar de uitvoering plaatsvindt in eenconcertzaal. "Denk niet dat jullie slecht gezongen hebben. Dit is gewooneen verhaal dat slecht afloopt. De hoofdfiguur gaat dood. Als dat gebeurt, gaje niet heel hard staan klappen. Zo simpel als wat."

Onder de middeleeuwse gewelven van de Plechelmusbasiliekklinkt haar stem hard en hol. Ze staat in het middenpad en kijkt omhoog naar dekoorzolder. Daar, pal aan de balustrade, heffen dertig zangertjes uit Oldenzaalhet slotkoor aan van het eerste deel van de Matthäus Passion: ‘O Mensch, beweindein’ Sünde gross’. Nu, bij deze eerste repetitie in de basiliek, zijn ze nogalleen. Vanavond bij de generale, als ook de volwassenen van koor en orkestzich hebben gemeld, zullen hun stemmen zich naadloos moeten voegen in het grotemuzikale verband van Johann Sebastian Bach.

"En dat komt er heel precies op aan", weet Effinguit ervaring. Voor de tiende keer alweer heeft ze het Stadsjongenskoorvoorbereid op de jaarlijkse uitvoeringen van de Matthäus Passion. Routine wordthet echter nooit. "Die jongens moeten vol aan de bak. Een groot deel doetvoor de eerste keer mee. Hier in Oldenzaal hebben ze het extra moeilijk. Hetorkest en het grote koor staan voorin de kerk, zij helemaal achterin, op dezangzolder bij het orgel. Voor het publiek in de kerk komt het geluid van tweekanten. Mijn taak is het dan om heel exact het tempo aan te geven. De jongensmoeten niet afgaan op wat ze horen, maar op mijn slag. Vanavond, bij degenerale, gaat dat de eerste keren ook altijd even mis."

Om even voor vijf hebben ze zich nogal luidruchtig gemeld,de jongens van het koor. In het schemerdonker van de kerk lopen ze één voor éénover een smalle kronkeltrap naar boven.

Marnix Klein,

acht jaaroud, vindt het maar spannend. Hij doet voor de eerste keer mee, en heeft noggeen idee wat hem te wachten staat. "Vrijdag gaan we met de bus naarDeventer. De anderen zeggen dat dat heel erg leuk is."

Echt moeilijk vindt hij de muziek niet, wel mooi. "Dathad ik nooit gedacht. En hier in de kerk klinkt het vast nog beter." Dathet verhaal over Goede Vrijdag gaat en te maken heeft met Pasen, weet hijdrommels goed, net als de anderen. "Marriette heeft erover verteld, maar ikwist het zelf ook al wel." Voor de rest vindt de leerling van basisschoolDe Bongerd het vooral leuk om te zingen. "M’n hele familie zingt. M’nmoeder, m’n oma, allemaal. Ze zeggen dat op dit koor je stem alleen maar mooierwordt."

Drie avonden lang moeten de Oldenzaalse jongens aan de bak.Meezingen in het openings- en slotkoor van het eerste deel, met anderhalf uurwachten tussendoor. Vooral dat laatste is, volgens Marriette Effing, nog weleens een probleem, met name woensdag in Enschede waar het koor op het podiumzit in het volle zicht van het publiek.

"Laten we alsjeblieft niet vergeten dat we met kinderente maken hebben. Wachten duurt voor hen langer dan voor ouderen. Ik heb net datboek van Douwe Draaisma gelezen over de menselijke herinnering: die zegt datook. Anderhalf uur is gewoon ontzettend lang. En de Matthäus is natuurlijk ookbest wel een saai stuk, met al die herhalingen. Zelf denk ik ook wel eens: he,krijgen we dat nog een keer? Vandaar dat ik tegen die jongens heb gezegd dat zemaar een half uurtje hoeven te wachten. Voor het gevoel scheelt dat al eenheleboel."

Direct na het kerstconcert is ze met de repetitie begonnen.In eerste instantie alleen met de nieuwkomers, later ook met de meer ervarenrotten. "Pasen valt vroeg dit jaar, dus het was aanpoten. Maar die ouderenkennen alles nog uit het hoofd. Ze zijn er vaak ook echt van gaan houden. Datis ook het mooie van de Matthäus: hoe vaker je het zingt, hoe meer die muziekbezit van je neemt."

Vrijdag in de bus, op de terugweg uit Deventer, volgt deapotheose van het passieseizoen. Dan wordt door Marriette Effing de jaarlijkseMatthäus Trofee uitgereikt. Wie hem dit jaar krijgt? Geen idee. "Eigenlijkzou Bach zelf hem moeten hebben. Maar aangezien dat nu eenmaal niet kan, geefik hem maar aan één van deze kanjers van jongens."

Ze zijn er weer helemaal klaar voor: de jongens van het Stadsjongenskoor Oldenzaal. Volgende week zingen ze weer 3x mee met de Matthäus Passion van Johann Sebastian Bach.  Op dinsdag 8 maart zijn de jongens tebeluisteren in de Plechelmusbasiliek teOldenzaal, op woensdag 19 maart in het Muziekcentrum te Enschede en vrijdag 21 maart maart inde Bergkerk te Deventer. Alle drie concerten beginnen om 19.00 uur. We zingenweer samen met het prachtige koor Consensus Vocalis, top solisten, orkestConcerto ‘d Amsterdam en het geheel staat onder leiding van Klaas Stok.

Afgelopen donderdag repeteerden we op de Koorzolder van de Plechelmusbasiliek om alvast een beetje te wennen en om de jongste jongens uit te leggen wat er zoals te gebeuren staat. In totaal zingen 36 jongens dit jaar mee. Voor Jense, Guus, Tom en Michel zal het de eerste keer zijn dat ze de Matthäus mee zingen maar zij zitten al wel langer bij het koor.  Dat geldt niet voor Jorn, Sep, Marnix en Hidde! Zij hebben volgende week voor het eerst het koorpak aan. In september 2007 begonnen met zingen en nu al mee mogen doen met het grote werk, dat zijn echte kanjers! Voor Benjamin en Jedda zal het de laatste Matthäus worden. Door de stembreuk zullen ze er volgend jaar zeker niet meer bij zijn.  Twee Patrick’ s en Floris hebben hebben al moeten afhaken en ik verwacht dat nog zeker 5 jongens van de huidige groep de Matthäus in 2009 niet meer zal halen. Zo sta ik ieder jaar met een nieuwe ploeg jongens te zingen en moet ik steeds zorgen dat ik aan de onderkant nieuw talent erbij krijg. Een hele klus, maar wel een leuke!

Zie ook hier.